کشور مطلقاً معطل مذاکرات نشود؛ مذاکرهکنندگان انقلابی، مؤمن و پر جدّ و جهدند

حضرت آیتالله خامنهای در همین زمینه افزودند: گاهی مردم عادی نکاتی را به مسئول میگویند که از مشاوران کارکشته و نزدیک هم شنیده نمیشود. رهبر انقلاب در بخش دیگری از سخنانشان و در بیان نکاتی درباره شعار سال، با اشاره به بعضی دیدگاههای مطرحشده درباره ناسازگاری دو خصوصیتِ «دانشبنیانی» و «اشتغالآفرینی» گفتند: این حرف درست است که با پیشرفتِ فناوری، نیاز به نیروی انسانی کمتر میشود اما این مطلب درباره شرایط کشور ما که ظرفیتهای تعطیل یا نیمهتعطیل زیادی در بخشهای پاییندست دارد صادق نیست و با دانشبنیان کردن تولید در این بخشها، فرصتهای شغلی نیز چند برابر میشود. این کرسیها میتوانند بهترین راه برای انتقال تجربیات و همچنین روند تدریجی انتقال قدرت و مدیریت باشند. توصیه به دولت و مجلس برای رعایت خطوط فاصل و عمل کردن در حیطه وظایف و اختیارات، آخرین توصیه رهبر انقلاب به مسئولان کشور بود. ایشان همچنین افزودند: تعارض منافع که همه در مذمّت آن سخن میگویند، فقط در عرصه اقتصاد نیست و اگر در موضوعی میان توجه مردم به ما و رعایت مصالح عمومی کشور تعارضی پیش آید، باید منفعت خود را نادیده بگیریم و به مصالح عمومی توجه کنیم. رئیس جمهور افزایش اختیارات استانی و تکمیل پروژههای نیمه تمام را از دیگر برنامههای دولت خواند و گفت: مهار تورم از دستور کارهای اصلی دولت است و گزارشهای مراکز آماری نشان میدهد که رشد صعودی تورم متوقف، و روند نزولی آن آغاز شده است.

با ورود نسل جوان به عرصه مدیریتی کشور، رخوت و سستی از بدنه تصمیمگیری زدوده شده و شاهد تحول و انقلابی گری خواهیم بود؛ مسالهای که مدیریت کشور در دهه پنجم عمر نظام اسلامی نیازمند آن است. رهبر انقلاب اسلامی افزودند: با وجود موارد منفی در اقتصاد، در همین حوزه نیز نشانههای موفقیت وجود دارد که یک نمونه آن تابآوری اقتصاد کشور در برابر تحریمهای بیسابقه است. ایشان گفتند: این دستاوردها و موارد دیگر همچون گسترش عمق راهبردی و نفوذ معنوی ایران در منطقه، جمهوری اسلامی را به یک نمونه جذاب تبدیل کرده است. رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر امروز (سهشنبه)23 فروردین 1401 در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام همه مسائل کشور را قطعاً قابل حل خواندند و با تبیین ابعاد مختلف شعار سال، تأکید کردند: منظومه قدرت جمهوری اسلامی و دستاوردهای گوناگون آن در بخشهای مختلف، ایران را به الگویی جذاب برای ملتها تبدیل کرده است و ناامید کردن مردم و القای حسّ بنبست، جفا به مردم و انقلاب است. رهبری در آذر ۹۵ در دیدار بسیجیان با تاکید بر اینکه اندیشه و تجربه پیران وقتی به کار میآید که حرکت جوانانه جوانان وجود داشته باشد، «پیشران حرکت انقلاب» را جوانان معرفی و به این ترتیب جایگاه و موقعیت جوانان در تراز مدیریتی نظام جمهوری اسلامی را تبیین کردند.

به عقیده کارشناسان، در کشور ما هزاران جایگاه مدیریت دولتی وجود دارد که میتوان از ظرفیت جوانان در آنها بهره گرفت. پس از انتخاب هیات وزیران و اعمال نسبی سیاست جوانگرایی در این حوزه، رئیسجمهوری بنا به توصیه کارشناسان، به کارگیری جوانان در ردههای میانی مدیریت را در دستور کار قرار داده است. ایشان با ابراز ناخرسندی از اجرا نشدن سیاستهای کلی اصل ۴۴ تأکید کردند: دولت میتواند با تحقق این سیاستها، اقتصاد کشور را بر دوش مردم قرار دهد و خود به سیاستگذاری، نظارت و هدایت بپردازد تا حل مشکلات شتاب بگیرد. همچنانکه بارها گفتهایم مذاکره جای خود را دارد اما برجام یکی از مسائل کشور است و به هیچوجه نان مردم و اقتصاد کشور را به مسائل خارجی گره نخواهیم زد. ایشان در دیدار با اعضای هیات دولت سیزدهم هم «جوان سازی دولت» را یکی دیگر از الزامات تحول برشمرده و تصریح کردند: جوانگرایی در بدنه و بخشهای میانی دولت موجب خواهد شد احساس انسداد در کشور از بین برود و همچنین ذخیره ارزشمندی برای مدیران ارشد و مجرب آینده فراهم خواهد کرد. این در حالی است حرکت کشور به سمت توسعه و تحول به جای محافظهکاری مدیران مسن، به فکر نو، اندیشه پویا، آرمانخواهی و نیروی محرکه جوانان و صد البته تجربه و اندوخته مدیران پیشین نیازمند است.

اگرچه مخاطب این بیانیه امت اسلامی است، اما هسته اصلی مخاطبان را در این بیانیه جوانان تشکیل دادهاند و این مهم تا جایی پیش میرود که بعدها رهبر انقلاب برای برونرفت از مشکلات به تشکیل یک دولت جوان انقلابی و حزب اللهی توصیه کردند. رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی که در بهمن ۹۷ ابلاغ شد، بر نقش جوانان مومن ایران اسلامی تاکید کردند. بر این مبنا باید جوانان در چهل ساله دوم انقلاب به عنوان سکاندار اصلی در جامعه نقش آفرینی کنند. رهبری در سالهای اخیر با تاکید بر روی کار آمدن «دولت جوان و حزباللهی» به کارگیری نسل جوان را به عنوان راهکاری برای غلبه سریعتر بر مشکلات و ایجاد پویایی در نظام مدیریتی کشور مورد توجه قرار دادهاند. ایشان، استغفار را، هم از ارتکاب عمل ممنوع و هم از عمل نکردن به وظایف و ترک فعل، ضروری دانستند و گفتند: خیلی از ما مسئولان به علل مختلف به ترک فعل و انجام ندادن وظایف مبتلا هستیم که خداوند در این باره انسان را سختگیرانه مورد مؤاخذه قرار میدهد. ایشان با ابراز خرسندی از حضور گسترده جوانان در مجموعه مدیریتی نظام، همه مسئولان را به مراقبت کامل از دو آسیب مهم یعنی «غرور» و «انفعال» فراخواندند و افزودند: غرور بخاطر پست و مقام، موفقیتها، غَرّه شدن به لطف پروردگار و هر منشأ دیگری، «طلیعه شکست» و «مقدمه سقوط درونی و اجتماعی و کاری» انسان خواهد بود و با ایجاد توهم و بزرگبینی، فرد مسئول را از مردم دور میکند.

آقای رئیسی ایجاد شفافیت و برخورد با بسترهای فسادزا را جزو اقدامات و برنامه های اساسی دولت برشمرد و گفت: مصوبات سفرهای استانی با اعتبارات و در زمانبندی مشخص در حال اجرا است. آقای رئیسی مواجهه خردمندانه با مسئله کسری بودجه ۱۴۰۰ را از دیگر اقدامات دولت در هشت ماه گذشته دانست و گفت: در این مدت تلاش کردیم با افزایش تولید نفت و گاز و افزایش صادرات نفتی و همچنین افزایش درآمدهای مالیاتی، از کسری بودجه و خلق پولِ منجر به تورم جلوگیری شود. یک دولت سرِ پا و بانشاط و آمادهای که در سنینی باشد که بتواند تلاش کند و کار بکند و خسته و از کارافتاده نباشد؛ منظور این است. آقای رئیسی اقدامات فرهنگی و برنامهریزی برای کاهش آسیبهای اجتماعی را از دیگر اقدامات دولت خواند و خاطرنشان کرد: اقدامات و دستاوردهای دولت حاصل یک کار جمعی میان همه قوا و نهادها است که همچنان به این همکاری و هماهنگی نیازمندیم. ایشان در این زمینه افزودند: متأسفانه مواد خام در کشور با قیمت ارزان صادر، و محصول نهایی با قیمت گران وارد میشود در حالیکه با تولید دانشبنیان باید این روند اصلاح و محصول نهایی تولید و صادر شود.

حضرت آیتالله خامنهای، معاونت علمی را موظف به تعیین ضوابط کیفی و شاخصهای دقیق برای پذیرش شرکتهای دانشبنیان دانستند و خاطرنشان کردند: افزایش تعداد شرکتها کافی نیست و در این زمینه باید شاخصهای حیاتی دیگری همچون نوآوری، کاهش ارزبری، اشتغالآفرینی، قابلیت صادرات و رقابتپذیری نیز مورد نظر قرار بگیرد. حضرت آیتالله خامنهای افزودند: دشمن براساس طمعورزیهای خود، حرفهای یأسآوری را بیان میکند که قبلاً هم از اینگونه مطالب بیان میشد اما نادرستی همه آن مطالب بعدها به اثبات رسید مانند سخنان صدام هنگام آغاز جنگ تحمیلی و وعده فتح یکهفتهای تهران و یا سخنان چند سال قبل یک دلقک امریکایی که گفته بود کریسمس را در تهران جشن میگیریم. رهبر انقلاب در توصیههای پایانی به مسئولان کشور گفتند: فرصت مسئولیت بسیار زودگذر است و هر ساعتِ آن را قدر بدانید. هر اختلافی به صورت خصوصی مطرح میشود به جای اینکه در مقابل حاضران یک جلسه به بحث گذاشته شود. حضرت آیتالله خامنهای، رسیدن به خودکفایی در برخی موارد از جمله تولید شش نوع واکسن کرونا، بدهی خارجی نزدیک به صفر کشور، و پیشرفتهای علمی و صنعتی و فناوری در حوزههای مختلف را نشانههای دیگر موفقیت برشمردند و خاطرنشان کردند: یک نمونه دیگر از موفقیتها، پیش رفتن صحیح و روانِ جریان مدیریت کشور است و برخلاف برخی کشورهای دیگر و با وجود همه دشمنیها، مدیریت کشور به صورت قانونی و بدون نیاز به اقدامات خارج از روال، دست به دست شده است.

حضرت آیتالله خامنهای همچنین با تأکید بر حمایت دولت از شرکتهای دانشبنیان، گفتند: دولت بزرگترین مصرفکننده در کشور است و مصداق کامل حمایت واقعی دولت از دانشبنیانها، جلوگیری از واردات بیرویه است. رهبر انقلاب با تأکید بر اینکه توسعه شرکتهای دانشبنیان باید بر اساس اولویتها و با نیازسنجی بر مبنای گرهگشایی از مسائل کشور باشد، گفتند: شرکتهای دانشبنیان در بخشهایی همچون بخش کشاورزی توسعه یابند که امنیت اقتصادی کشور وابسته به آنها است، ظرفیت جذب نیروهای متخصص و غیرشاغل در آنها بالا است و یا بخشهایی مانند نفت و گاز و معادن که با خامفروشی، منابع ارزشمند کشور را بدون ارزش افزوده صادر میکنند. این در حالی است که بنیانگذار انقلاب و پس از ایشان مقام معظم رهبری همواره بر لزوم بهگارگیری جوانان متخصص و انقلابی، کارآمد در کشور تاکید کردهاند. با این حال از ۱۸ وزیر رای اعتماد گرفته از مجلس، ۷ وزیر دهه پنجم و ۵ وزیر دهه ششم زندگی خود را سپری میکنند. در میان اعضای کابینه «حجت عبدالملکی» وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی، «سیداحسان خاندوزی» وزیر اقتصاد و دارایی، «سیدرضا فاطمی امین» وزیر صنعت و معدن، «عیسی زارعپور» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، «سید جواد ساداتی نژاد» وزیر جهاد کشاورزی و «محمد مهدی اسماعیلی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی چهار در دهه چهارم زندگی خود قرار دارند.

اگرچه در سالهای نخست انقلاب به اقتضای شرایط انقلابی، مسئولیتهای سنگین مدیریتی به جوانان سپرده میشد و نتیجه کار اغلب مطلوب از کار درمیآمد، ولی تردید و تامل همین نسل نخست در واگذاری امور مدیریتی به جوانترها در دهههای بعد، بدنه مدیریتی کشور را میانسال و سپس سالخورده کرده سایت businesset است. هر چند بسیاری از مسئولان در کشور جوانگرایی را از اولویتهای خود معرفی کرده و نسبت به ضرورتهای تحقق آن آگاهند، ولی نتیجه عملکردها، تاکنون به جایگزینی متناسب نیروهای جوان در عرصه های بالایی و حتی میانی مدیریتی منجر نشده است. ایشان نتیجه تولید دانشبنیان را ارتقاء نیروی انسانی شاغل و بهکارگیری جوانان تحصیلکرده خواندند و افزودند: متأسفانه درصد بالایی از دانشآموختگان کشور در عرصههای غیر مرتبط با رشته تحصیلی خود شاغل هستند که با گسترش شرکتهای دانشبنیان، کیفیت نیروی انسانی دستگاهها نیز ارتقاء مییابد و نخبگان از روی آوردن به مشاغل کمارزش بینیاز میشوند. حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به احتمالاتی که درباره برخی گشایشهای ارزی مطرح میشود، گفتند: مراقب باشیم اگر احتمالاً گشایشی ایجاد شد، درآمدها صرف واردات بیرویه نشود و به مسائل زیربنایی از جمله حمل و نقل جادهای و ریلی، شرکتهای دانشبنیان، نوسازی صنایع، راههای ارتباطی با کشورهای همسایه و حل مشکل مهم آب اختصاص یابد که خوشبختانه دولت در مسئله آب کارهای خوبی آغاز کرده اما حل این مشکل به پول نیاز دارد.

رهبر انقلاب اسلامی آسیب دوم را «انفعال» برشمردند و گفتند: انفعال به معنای احساس بنبست در امور، نقطه مقابل غرور و خطرناک است که دشمنان تلاش دارند با روشهای گوناگون آن را در جامعه و در میان مسئولان القاء کنند که البته بر اساس وعده تخلفناپذیر الهی، راه مقابله با این طراحی دشمن، «صبر» و «تقوا» است. حضرت آیتالله خامنهای همچنین با تمجید از شجاعت مردم مظلوم یمن در توصیهای دلسوزانه و خیرخواهانه به مسئولان سعودی گفتند: چرا به جنگی که می دانید احتمال پیروزی در آن را ندارید ادامه می دهید؟ ایشان آتشبس اخیر در یمن را خیلی خوب خواندند و افزودند: اگر این توافق به معنای واقعی کلمه اجرا شود میتواند ادامه یابد و بدون تردید مردم یمن به برکت همّت، شجاعت و ابتکار عمل خود و رهبرانشان پیروزند و خداوند هم به این مردم مظلوم کمک خواهد کرد. رهبر انقلاب با ابراز خرسندی از مقاومت هیأت مذاکرهکننده در مقابل زورگوییها و زیادهخواهیها گفتند: طرف مقابل که بدعهدی کرد و از برجام خارج شد الان احساس درماندگی و بن بست میکند اما نظام اسلامی که با اتکای به مردم از مشکلات زیادی عبور کرده، از این مرحله هم عبور خواهد کرد.

رئیسجمهور، «اقدام و عمل» را مهمتر از «برنامه» دانست و افزود: با تأمین گسترده واکسن و همکاری آحاد مردم، با تغییر محسوس شرایط، کسب و کارها مجدداً رونق گرفت و امسال سفرهای نوروزی جهش زیادی داشت. ایشان اقتصادِ بدون نفت را هدفی بلندمدت خواندند و افزودند: حداقل دو دولت در مسئولیتهای هشت ساله باید همت کنند تا این مشکل به سامان برسد البته اگر همان روزی که اقتصاد بدون نفت را مطرح کردیم اجرای آن شروع میشد امروز کشور وضع متفاوتی داشت. دکتر رئیسی در جریان رقابتهای انتخاباتی هم به بحث جوانگرایی اهتمام ویژه داشت. در ابتدای این دیدار، حجت الاسلام والمسلمین رئیسی رئیس جمهور، گفتمان دولت را گفتمان انقلاب اسلامی با تأکید بر مؤلفههای مردمی بودن، عدالتخواهی و تحولگرایی برشمرد و گفت: سند تحول دولت با همفکری جمع زیادی از صاحبنظران آماده و منتشر شد. سالها است ناظران و دلسوزان نظام در خصوص پیر و کم نشاط شدن بدنه مدیریتی کشور به مسئولان و صاحبان امر هشدار میدهند؛ آسیبی که نه تنها موجب مغفول ماندن بخش مهمی از ظرفیتهای ویژه کشور برای رشد و تحول میشود، بلکه مساله جایگزینی مدیران با نیروهای جوانتر و به عبارتی کادرسازی برای واگذاری مسئولیتها را هم با چالش مواجه میکند. با این حال باید مساله کادرسازی و ظرفیتسازی نیروهای تازه مدیریتی را هم مدنظر قرار داد.

ایشان مردمی بودن و مهمتر از آن مردمی ماندن را از ویژگیهای لازمِ هر مسئول نظام اسلامی خواندند و گفتند: دیدن یا شنیدن واقعیات در میدان و یا از منابع مورد وثوق، زمینهساز برنامهریزی و اقدامات صحیح خواهد بود. ایشان با تمجید از بیداری و تحرکات جوانان فلسطینی در سرزمینهای اشغالی گفتند: این تحرکات نشان داد فلسطین برخلاف تلاش امریکا و پیروانش زنده است و به فضل الهی پیروزی نهایی از آن مردم فلسطین خواهد بود. رهبر انقلاب در بخش دیگری از سخنانشان با تمجید از بیداری، تحرّک و تلاش جوانان فلسطینی در سرزمین های ۱۹۴۸ و در مرکز سرزمین های اشغالی افزودند: این تحرکات نشان داد فلسطین برخلاف تلاش امریکا و پیروانش زنده است و هرگز به فراموشی سپرده نخواهد شد و با ادامه تحرکات جاری و به فضل الهی پیروزی نهایی از آنِ مردم فلسطین خواهد بود. آیتالله رئیسی در نخستین جلسه هیات دولت تاکید کرد: امروز بهترین زمان برای توجه به جوانان در بدنه مدیریتی دولت است و میتوان اقدامات خوب و مناسبی در این زمینه انجام داد.

توسط رابرت کیوساکی

رابرت کیوساکی