مرعشی صفوی، میرزامحمدخلیل، مجمع‌التواریخ، به کوشش عباس اقبال آشتیانی، تهران، طهوری و سنایی، ۱۳۶۲ش. بوشاسب گوشه، مرو در نخستین دهه‌های حکومت قاجار، ۲۸. هر ساله تعداد زیادی از گردشگرانی که به گرگان سفر می کنند، از این بنای تاریخی بازدید و دیدن می کنند. ظاهراً این کاخ، نمای آجری و گچ داشته که به دستور پهلوی اول، روی آن سیمان کشیده شده و با الحاقاتی که به آن اضافه شده، طبیعتاً بنا تغییر شکل پیدا کرده است. در دو طرف دیوانخانه اتاق های وسیعی است که نقاشی های زیبایی دارد.
تا قبل از آقامحمدخان قاجار اوضاع چنین بود اما بعد از او به تبعیت حکومت مرکزی درآمده بودند. آقامحمدخان تلاش می‌کرد تا خودمختاری این‌ها را از بین ببرد. و این‌ها احساس خطر کرده بودند که یکی از آنها صادق‌خان شقاقی بود. او تا مدتی تحمل می‌کرد اما چون زورش به آقامحمدخان نرسید به دوتا از نگهبان‌های او رشوه داد یا به هر طریقی آنها را تطمیع کرد تا آقامحمدخان قاجار را به قتل برساند. چگونگی این اتفاق از قسمت‌های مبهم و ناگفته تاریخ است که نمی‌شود ماجرا را به طور دقیق بررسی کرد. او به‌دست دونفر از خادمان خود کشته می‌شود ماجرای خربزه تنزل‌دادن کل ماجراست.
معماری و ویژگی های کاخ آقا محمدخان قاجار گرگان ایلیا گشت-از همه چی
لطفعلی خان زند در برابر نیروهای قاجار با ۳۰۰ نفر مرد جنگی حاضر شد؛ اما زیر فشارهای آقا محمدخان قاجار و قحطی که در شهر کرمان روی داد، پناهگاه زند فرو ریخت و لطفعلی خان به چهره واقعی آقا محمدخان قاجار شهر بم گریخت. آقا محمدخان در ارگ بم و شهر کرمان کشتاری وحشیانه به راه انداخت. سپاهیان او لطفعلی خان زند را دستگیر کردند و به کرمان بردند و آقا محمدخان در کمال قساوت، چشمان او را از حدقه درآورد و به صورتی فجیع، او را کشت. پس از آن، آقا محمدخان قاجار به شیراز رفت و ابراهیم خان کلانتر را با عنوان اعتمادالدوله به وزارت خود برگزید. این کاخ بوسیله آقامحمدخان قاجار در سال ۱۱۶۵ خورشیدی در باغ معروف به «عباس خانی» در گرگان (استرآباد) بنا شد.
- آقا محمدخان قاجار یا آقامحمد شاه زادهٔ (۱۱۲۱ در استرآباد – ۲۷ اردیبهشت ۱۱۷۶ در شوشا) که به عبارتی آغامحمدخان نامیده می شود، بنیانگذار و نخستین شاه دودمان قاجار در ایران است.
- او تا مدتی تحمل می‌کرد اما چون زورش به آقامحمدخان نرسید به دوتا از نگهبان‌های او رشوه داد یا به هر طریقی آنها را تطمیع کرد تا آقامحمدخان قاجار را به قتل برساند.
- آقا محمدخان قاجار در اوائل امریکبار نیروئی به گرجستان برد و طبق عادتی که در انتقام جوئی پیداد کرده و از قتل ونهب واسر هیچ فروگذار ننمود ،ولی مثل مسافرت خراسان کار لازمتری استیلای تام و تمام و او را نیمه کاره گذاشت .
- در طول عمر خود حرفی نزد که به آن عمل نکند تا کار به تدبیر برمی‌آمد دست به شمشیر نمی‌برد.
- او با اینکه از لحاظ جسمی مریض و ضعیف بود، فردی مقتدر و اهل جنگ و ستیز و همین طور علاقه مند به امور مذهبی بود.
کتاب سرگذشت شاهزاده خانم ایرانی
کریم‌خان هم با به قدرت رسیدنش، همچنان با مجموعه‌ای از جنگ‌های داخلی روبه‌رو بود. زندها در نواحی جنوبی ایران توانسته بودند امنیت کافی برقرار کنند. اما پادشاهی زندیه، تسلط کامل روی مناطق شمالی و قفقاز نداشتند و قدرتش بیشتر روی نواحی جنوبی ایران بود. به‌نوعی می‌توان گفت گیلان و مازندران و قسمت‌هایی از قفقار به‌نوعی حکومت‌های خودمختاری داشتند. در روایت دیگری درباره قتل وی گفته شده است که هنگامی که آقامحمد خان سفری جنگی به قفقاز برای دستیابی به شهر شوشا داشت، وقتی شهر به چنگ سپاه آقامحمدخان افتاد شاه قاجار هوس کرد تفلیس را هم فتح کند. روسها از پیش در فکر تسخیر قفقاز بودند و از این‌رو با حاکمان محلی پیوندها و پیمانهای نهان و آشکار بسته، در برخی نقاط قوای نظامی مجهز مستقر کرده بودند.
کتاب آموزش و نهادهای آموزشی دختران در دوره قاجار
